Kanuni ve Şarlken Dönemi Devlet ve Ordu Teşkilatı

Osmanlı Devleti ile Şarlken Dönemi Kutsal Roma Germen (Cermen) İmparatorluğu karşılaştırıldığı zaman, aralarında gerek devlet teşkilatı gerekse ordu teşkilatı açısından çok büyük farklılıklar olduğu görülür. Osmanlı Devleti düzenli bir devlet teşkilatına sahipti ve bu devletin son derece merkeziyetçi bir yapısı vardı.

Devlette son sözü hükümdar söylerdi. Padişahın almış olduğu kararlara devletin ileri gelenleri ve eyalet yöneticileri kesin olarak uymak zorundaydı. Devlete bağlı eyaletler askerleriyle birlikte padişahın emri altında olmak ve her zaman savaşa hazır hâlde beklemek zorundaydı.

Kutsal Roma Germen İmparatorluğu, Ortaçağ boyunca kademeli olarak gelişen bir devlet oluşumuydu. Devletin en tepe noktasında bir imparator, imparatorun hemen altında ise bu imparatora bağlı bulunan çeşitli unsurlar vardı.

• Bunlar; elektör prensler, prensler, kontlar, kilise başrahipleri, şövalyeler ve şehir temsilcilerinden oluşuyordu ve bu teşkilatlanma, düzenli bir siyasi yapı oluşumunu engelliyordu.

Bu imparatorluk üyelerinin güçleri dünyevî ve uhrevî açıdan farklılıklar gösterirdi. En önemli karar verme organları ve sorunları tartışma yerleri imparatorluk meclisiydi. Bu meclisteki en etkili kişiler, kralı seçen ve âdeta imparatorluğun ana yapıtaşı vazifesini gören elektör prenslerdi. Onlardan sonra da imparatorluğun diğer üyeleri gelirdi.

Kısacası Kutsal Roma Germen İmparatorluğu, bir derebeylikler birlikteliği olarak da adlandırılabilir. Neticede bu imparatorluk karmaşık bir teşkilat yapısına sahipti. İmparatorluğu oluşturan unsurlar imparatora sadakatle bağlı gibi görünseler de aslında bu sembolik bir bağlılıktı.

Kanuni Dönemi Türk ordusu düzenli ve liyakatin ön planda olduğu bir sistemle yönetilirken Şarlken’in ordusunda ise başıbozuk, serkeş, eğitimsiz ve güçlüklerle baş edemeyen askerler vardı.

Türk Kültür ve Medeniyet Tarihi Ders Notları