Tarih Bilimi
Çağımız teknik çağıdır. İnsanoğlu, icat ettiği aletler sayesinde uzaya gitmekte, insan eliyle yapılacak işlemler, çok kısa sürelerde bilgisayarlara yaptırılmaktadır. Ama bütün bu gelişmeler, tarihi ihmal edilebilir hâle getirmemekte; aksine çağımızı aynı zamanda “tarihçi kafasıyla düşünme çağı” hâline sokmaktadır.
Tarih, en basit ifadeyle “geçmişin bilimi” olarak tarif edilmiştir. Ancak bu, eksik bir tariftir. Fransız Annales Okulu kurucularından Marc Bloch (Mark Bloh), bu tarifi “zaman içinde insanların ilmi” şekline sokmuştur. Bloch, tarihi bir müşahade ilmi olarak kabul etmiştir.
Tarihçi, olayları bizzat görme imkânına sahip değildir. Yani bir fizikçi veya kimyager gibi laboratuvarında müşahade imkânından mahrumdur. Profesör İbrahim Kafesoğlu’nun da işaret ettiği gibi olayları, görenlerin bıraktıkları belgelere dayanarak takip etmek mümkündür.
Amerikalı tarihçi Turner (Törnır), tarihi “geçmişten bize ulaşan, günümüzde ortaya çıkan tenkitçi ve yorumcu bir anlayışla incelenen kalıntılar” şeklinde tanımlamıştır. Will Durant (Vil Duran) ise tarihi “geçmişte olan hadiseler hakkındaki belgelerin verileri” şeklinde tarif etmiştir.
Tarih, geçmişte insanlar tarafından meydana getirilen olayları bize ulaştırır. Bu nedenle İngiliz tarihçi Edward Halett Carr’a (Edvırd Helıt Kar) göre tarih “tarihçi ile olaylar arasında devamlı bir etkileşim, geçmişle günümüz arasında bitmeyen bir diyalog”tur. Fransız tarihçi Lucien Febvre’in (Lüsyen Febr) ifadesiyle “bugünün açıklanması”dır.
Annales Okulu mensuplarından büyük tarihçi Fernand Braudel (Fernan Brodel) de tarih, “geçmişteki, günümüzdeki ve gelecekteki meslekî kabiliyet ve bakış açılarının bir araya gelmesi” olarak görmüştür. Ona göre bugün; dünden, daha evvelden, çok eskilerden kaynaklanmaktadır.
-
Büyük Selçuklu Devleti (1040-1157)
a. Büyük Selçuklu Devleti’nin Kuruluşu Büyük Selçuklu Devleti’nin kurucusu Selçuk Bey Oğuzların Kınık boyundan geliyordu. Oğuzlar Devleti’nde babası Dukak Bey…
Devamını Oku » -
Oğuzların İslamiyet’i Kabulü
Oğuz adı boy anlamındaki ok kelimesi ile çoğul eki olan -uz’un birleşmesiyle ortaya çıkan okuz (boylar) kelimesinden gelir. Efsaneye göre…
Devamını Oku » -
İlk Müslüman Türk Devletleri
1- Karahanlı Devleti (840-1212) Karahanlı Devleti Uygur Devleti’nin yıkılmasından sonra bu devletin sınırları içinde yaşayan Karluk, Yağma ve Çiğil Türkleri…
Devamını Oku » -
Türklerin İslamiyet’i Kabulü
Türklerin İlk İnanışları Türklerin en eski dini Gök Tengri dinidir. Bununla birlikte Türkler başka milletlerle siyasi, ekonomik ve kültürel ilişkiler…
Devamını Oku » -
İslam Medeniyetinde İlim ve Sanat Hayatı
1- İslam Medeniyetinde İlim İslam bilgiye, eğitim öğretime ve ilim insanlarına önem veren, bunları el üstünde tutan bir dindir. Müslümanların…
Devamını Oku » -
Mısır’da Kurulan Türk Devletleri
1- Tolunoğulları (868-905) Abbasi halifeleri önemli valiliklere Türk komutanlarını atıyorlardı. Ancak bu komutanlar genellikle başkentten ayrılmak istemiyor ve vali olarak…
Devamını Oku » -
Abbasiler
1- Abbasi Devleti’nin İlk Dönemleri Emevi Devleti’nin 750 yılında yıkılışından sonra Hz. Muhammed’in amcası Abbas’ın soyundan gelen Ebu’l-Abbas Abdullah halifeliğini…
Devamını Oku » -
Halifelik Saltanata Dönüşüyor
661 yılında Hz. Ali Dönemi’nin sona ermesinin ardından Şam’da bulunan Muaviye burada halifeliğini ilan etti. Aynı günlerde Kûfe’de bulunan Hz.…
Devamını Oku » -
Dört Halife Dönemi (632-661)
1- Hz. Ebu Bekir ve Hz. Ömer Dönemleri VII. yüzyılda yazılan ve Özbekistan’ın başkenti Taşkent’te sergilenen ilk Kur’an-ı Kerim nüshalarından…
Devamını Oku » -
Hz. Muhammed ve İslamiyet
1- Hz. Muhammed’in Peygamberliği Hz. Muhammed, 571 yılında Mekke’de doğdu. Babasının adı Abdullah, annesinin adı Amine idi. Babası, daha o…
Devamını Oku » -
İslamiyet’in Doğuşu Sırasında Dünyanın Genel Durumu
610 – Hz. Muhammed’e peygamberliğin gelişi615 – Müslümanların Habeşistan’a hicret etmesi622 – Müslümanların Medine’ye hicret etmesi622 – Medine Sözleşmesi624 –…
Devamını Oku » -
Türkler ve Komşuları
İç Asya’da kurulan Türk devletleri komşularıyla siyasi, askerî ve ekonomik ilişkiler sürdürmüşlerdi. Çin’in yanı sıra İran’daki Sasaniler ve batıdaki Bizans…
Devamını Oku » -
Diğer Türk Toplulukları
1- Avarlar Çinlilerin Juan Juan adını verdiği Avarlar, IV. yüzyılda Orta Asya’nın güçlü devletlerinden biri oldu. Egemenlikleri altında yaşayan Kök…
Devamını Oku » -
Kavimler Göçü ve Avrupa Hun Devleti
1- Kavimler Göçü Nedir? (Uzun Bilgi) Kuzey Hun Devleti’nin 156 yılında yıkılmasından sonra Orta Asya’da yaşayan Hunların bir kısmı batıya…
Devamını Oku » -
Ordu Millet: Türkler
Konar-göçer hayat süren Türkler büyük hayvan sürülerini en iyi şekilde beslemek için verimli otlaklar ve su kaynakları bulmak zorundaydı. Diğer…
Devamını Oku » -
Türk Göçleri
Toplumlar zorunlu olmadıkça kendilerini nelerin beklediğini bilmedikleri yolculuklara çıkmaktan kaçınmıştır. Tarihte görülen büyük çaplı göç hareketleri de Orta Asya Türk…
Devamını Oku » -
İç Asya’da Hayat
İslamiyet öncesi dönemde İç Asya’da yaşayan Türk topluluklarının sosyal ve ekonomik yapısı konar-göçer hayat tarzı etrafında şekillenmişti. Bu durumun başlıca…
Devamını Oku » -
İlk Türk Devletlerinde Güç ve Yönetim Yapısı
1- Gücün Meşruiyet Kaynağı Asya Hun Devleti’nden başlayarak İç Asya’da kurulan Türk devletlerinde hâkimiyetin kaynağı ilahi bir güç olan Gök…
Devamını Oku »