Girişimci ve Başarılı Girişimcilerin Özellikleri | Girişimcilerin Fonksiyonu
Kişi ve örgütlerin gereksinimlerinden oluşan toplam talebe uygun mal ve hizmetlerin üretilmesi gerekir. Tükenmek bilmeyen yeni ve değişik gereksinimleri giderici mal ve hizmetlerin üretilmesi için de çabalar harcanır.
Bu çabalar sonucu ortaya çıkan etkinliklerin tümüne ekonomik olaylar veya ekonomik etkinlikler adı verilir. Başka bir ifadeyle; paranın dolaylı veya dolaysız söz konusu olduğu, insan ihtiyaçlarını karşılamak için yapılmış olan satın almalar, ham madde ve yardımcı maddeleri şekillendirmeler, taşımalar, satmalar, ödünç alıp vermeler ekonomik olaylar kavramı içine giren etkinliklerdir.
Ekonomik olayların özelliği parayla ölçülebilir olmasıdır. Ekonomik olayın olduğu her yerde girişimci ve girişimcilik vardır.
Girişimci, gereksinimleri karşılayacak mal ve hizmetleri, tüketicilerin isteklerine ve satın alma güçlerine uygun şekilde üretir. Bunu yaparken sermayesini ve kişisel iş gücünü üretime katar. Girişimci, yaptığı üretimde kişisel emeğini ve sermayesini kullanabileceği benzeri yapacağı sözleşmelerle öteki üretim faktörlerini sahiplerinden sağlayabilir.
Girişimci, üretime katılan faktörlerin paylarını; ürünleri satma sürecinde, üretim etkinliklerinin sonunda ya da üretimin devam ettiği dönemler içerisinde öder. Böylece, üretime katılan sermaye için faiz veya kâr payı, iş gücü için ücret, üretimde kiralama yolu ile kullanılmakta olan doğal kaynak veya makineler için rant öder.
Kalan tutar, girişimcinin teşebbüse getirdiği sermaye, bilgi, deneyim ve katlandığı risklerin karşılığı olarak kâr adıyla kendisinde kalır. Girişimci kavramı, başta kendi emeği ve sermayesi olmak üzere, ekonomik kaynakları kullanarak mal ya da hizmet üretimini yapan veya pazarlayan ve bu etkinlikleri yönlendiren kişileri kapsar.
Yapılan açıklamalara göre, girişimcinin neden ekonomik bir kaynak olduğunu anlayabilmek için aşağıdaki üç önemli özelliğine bakmak gerekir:
- Mal ve hizmet üretmek için üretim faktörlerini bir araya getirir. Bunları belirli bir gereksinimi karşılama amacına yöneltir.
- Risk üstlenir.
- Kâr amacı güder.
Girişimcilerin Ekonomik Hayattaki Fonksiyonu
1- Girişimci, üretimi organize eder ve yürütür
Girişimci, ülke içinde veya ülke dışında tüketicilerin ihtiyaçlarını karşılayacak mal ve hizmetleri tüketicilerin taleplerine uygun miktar, kalite ve fiyat koşulları ile üretir, tüketicilerin hizmetine sunar.
Mal ve hizmet üretmek için bu üretimlerin yapıldığı yerler olan ve işletme adı verilen ekonomik birimleri kurar. Belirli bir girdi karşılığı en yüksek çıktı değerini elde etme olanağı sağlayacak maliyet yöntemini belirler.
Kaynakların kullanılışını saptar ve üretim faktörleri arasında eş güdümü (koordinasyonu) sağlar. Fırsatları değerlendirerek işletme bünyesinde gerekli değişiklikleri yapar.
Borçlanma, yatırım, fiyat, pazarlama ve kalifiye insan kaynağı (personel) seçimi ile alakalı kararlar alır. Girişimlerini yürüttüğü işletmenin veya işletmelerinin kurulmasından tasfiyesine (sonlanmasına) kadar üretim ve satış işlemlerini devamlı olarak örgütler ve yürütür.
2- Girişimci, işletme veya işletmelerini kurduğu bölgedeki ham maddeleri değerlendirerek ve insanlara iş olanakları sağlayarak bölgenin ekonomik gelişmesine önemli katkılarda bulunur
Bir ülkede; doğal kaynaklar, emek ve sermaye yeterince bulunabilir. Ancak, bunları üretime dönüştürebilecek girişimcinin sayısı yeterli değilse o ülkenin ekonomisi sağlıklı bir gelişme gösteremez.
Girişimciler, üretimin yönetim ve örgütlemesini, dolayısıyla rizikosunu üzerlerine alan kimselerdir. Girişimciler üretim için gerekli araçları (girdileri) sağlarlar ve bunların bileşimi ile üretim etkinliğini gerçekleştirirler.
Kâr elde etme amacıyla üretim planı yapar ve uygularlar. Girişimci bunu yaparken çalışmak isteyenlere yeni çalışma alanları sağlayan bir işletmenin sahibi veya ortağıdır. Böylece, girişimci bir taraftan iş gücü sahiplerine ücret adıyla bir gelir sağlamış, öteki taraftan işsizliğin azalmasına katkıda bulunmuş olur.
Girişimci, çalışanlarına; hayatını kazanma, geçimini sağlama, mesleğinde yükselme, iş başarma, topluma kendilerini kabul ettirme olanağı sunar.
3- Girişimci, araştırmalardan, teknolojik gelişmelerden yaralanıp yeni üretim teknikleri, yeni ürünler yaratarak ekonomik gelişmeyi sağlar ve devam ettirir
Bir girişimcinin en yüksek üretim ve kâr düzeyine ulaşabilmesi için; yaratıcı bir ruha sahip olması, işletmesinde yeni ürünler üretmesi, yeni üretim teknikleri kullanması gerekir. Girişimci, teknolojik gelişmelerden yararlanarak yeni üretim teknikleri ve yeni ürünler oluşturur. Bu şekilde ekonomik gelişmeyi sağlar ve devam ettirir.
4- Girişimcilik ekonomik verimliliği ve ürün kalitesini artırır
Girişimci, işletmesini kâr elde etmek için kurar. Kendi çıkarlarına göre hareket eden girişimci, en verimli iş alanlarına yatırım yapmaya, en elverişli kuruluş yerini seçmeye, çalıştırdığı iş gücü ve makinelerinden en yüksek verim ile çalışabilecekleri bir örgütlenme oluşturmaya çaba harcar.
İş bölümü ve uzmanlaşmanın geçerli olduğu piyasa ekonomilerinde, üretimin yönetim ve örgütlemesini üzerlerine alan, risk taşıyan girişimciler, ulusal ekonomi bakımından özel bir önem taşırlar.
Giriştikleri işlerden kâr sağlamaya çalışan girişimciler, üretim faktörlerinin en verimli alanlarda kullanılmasına, teknik ilerlemeye, ekonomik verimin artmasına yardım ederler. Bu durum, ekonominin canlılığının artması ve gelişmesini sağlaması yanında verimliliği ve kaliteyi de artırır.
5- Girişimciler tasarrufları üretime yöneltirler
Girişimciler, atıl sermayeyi sahiplerine faiz ödeyerek veya bu kişileri girişimlerine ortak alarak üretime yöneltirler. Bunun için gerekli üretim planlamasını ve yatırımını yaparlar. Yatırım ve işletme etkinliklerinde karar ve eylem sorumluluğunu üstlenirler.
Girişimci, değişik neden ve amaçlarla tasarrufta bulunanların küçük birikimlerini değerlendirerek sahiplerine ek gelir sağlar. Çünkü birçok tasarruf sahibi, girişimcilerin halka açık işletmelerinin hisse senetlerinden satın alarak onların kârına ortak olabilir. Girişimciler, küçük tasarrufları ulusal ekonomiye kazandırmak suretiyle atıl kalmaktan kurtarırlar.
6- Girişimcilik yer ve zaman faydası sağlar
Girişimcinin başlıca işlevi, insan ihtiyaçlarını giderecek mal ve hizmetleri üretmesidir. Üretilen mal ve hizmetler tüketicilerin isteklerine, tercihlerine ve satın alma güçlerine uygun olmalıdır.
Bunun yanında mal ve hizmetler, tüketicilerin istediği biçim ve görünüşte; tüketicilerin istediği yer ve zamanda sunulmalıdır. Bu sunumu yaparak yer ve zaman faydası sağlayacak olanlar da girişimcilerdir. Örneğin tüketicinin ulaşmakta zorluk çektiği herhangi bir ürün, girişimci sayesinde istenilen yerde ve istenilen zamanda sunuma hazır hâle getirilebilmektedir.
7- Girişimciler rekabetin gelişmesine ve ekonomik dengenin sağlanmasına katkıda bulunurlar
Özel mülkiyet ve serbest girişime dayanan piyasa ekonomilerinde birçok girişimci üretim kararı verir. Girişimcilerin üretim kararlarında ve bu kararlarının yürütülmesinde, fiyatlar, düzenleyici bir rol oynar.
Girişimci, devlete ödediği vergilerle bütçeye kaynak sağlar ve gelir dağılımının iyileşmesine katkıda bulunur. Bu da ekonomik dengenin sağlanmasına ve halkın refah (gönenç) düzeyinin yükselmesine etki eder.
8- Teknolojik gelişme ancak girişimciler eliyle gerçekleştirilebilir
Araştırma kurumları, üniversiteler ve öteki AR-GE (araştırma ve geliştirme) kuruluşları ne kadar üretken olurlarsa olsunlar sonuçta, gelişen yeni teknolojilerin yaşama geçirilmesi girişimciler tarafından gerçekleştirilmektedir.
9- Girişimci, sağladığı kâr üzerinden devlete vergi verir
Girişimci, etkinliklerini sürdürürken kâr amacı yanında, çalışanlarına ücret, sigorta primi ve emeklilik benzeri haklarını; devlete olan vergilerini de öder. Girişimci, vergilerini adil ve gerçek kazançlarına uygun şekilde ödemek suretiyle devletin üstlendiği etkinliklerin yerine getirilmesini sağlar.
İşletmesini iflas ve gerilemeye yol açmadan istikrar içinde yönetmeye çalışır. Ayrıca girişimci kurduğu işletmeler aracılığıyla bulunduğu çevrenin sosyal ve sportif etkinliklerine sponsor olarak veya başka yardımlarda bulunarak sosyal ve kültürel gelişmeye de katkıda bulunur.
Bir toplumda girişimciliğin, başka bir deyişle özel işletmelerin var olması, toplumun sosyal ve politik sistemiyle çok yakından ilgilidir. Serbest pazar ekonomisini benimsemiş özgür ve demokratik toplumlarda girişimcilik, ekonominin sağlıklı işleyişinin güvencesidir.
Yaratıcı gücü, atılımcılığı, iş bitirici özelliği ve dinamik yapısı ile girişimci, toplumun var olan veya potansiyel iş gücünü ve sermaye kaynaklarını, üretime yönlendirir. Ürettiği mal veya hizmetin niteliğini ve niceliğini artırarak toplumun refah düzeyinin yükselmesine önemli katkılarda bulunur.
Tüm bu nedenlerle girişimcilik, ekonomik bir kaynak durumundadır. Ülkelerin ekonomik gelişmeleri, girişimcilerin başarılı girişimlerinin çokluğuna bağlıdır.
