Türk İnkılabı
Saltanatın Kaldırılması (1 Kasım 1922) Sebepleri ve Önemi
1 Kasım 1922 tarihinde saltanat kaldırıldı. Saltanatın kaldırılmasının başlıca nedenleri, saltanatın kaldırılmasının önemi ve saltanatın kaldırılmasına ilişkin açıklamaları yazının devamında bulabilirsiniz.
Saltanatın Kaldırılmasının Sebepleri
- İstanbul hükümeti de İtilaf devletleri tarafından Lozan Görüşmelerine çağrıldı. Bu durum TBMM ile İstanbul hükümeti arasında ikilik oluşturabilirdi.
- Saltanatın milli egemenlik ilkesine aykırı olması.
- Bazı çevrelerin hala saltanat yönetimini istemesi
Saltanatın Kaldırılmasının Önemi
- Lozan’da ikilik çıkması önlendi.
- Milli egemenlik ilkesi güçlendirildi.
- Osmanlıların siyasi varlığı sona erdi.
- Devlet başkanı sorunu ortaya çıktı.
- Siyasi yetki ile dini yetkinin birbirinden ayrılması ile laiklik yönünde ilk adım atılmış oldu.
Saltanatın Kaldırılmasına İlişkin Açıklamalar
- Sultan Vahdettin saltanatın kaldırılmasından sonra güvenliğini tehlikede gördüğünden dolayı İngiltere’ye sığındı.
- Sultan Vahdettin’in, İngilizlerden sığınma talebinde bulunduğu mektupta “Müslümanların halifesi” imzasını kullanması, saltanatın kaldırılmasını kabul ettiğini gösterir.
- Vahdettin’in halifeliği yurt dışında istismar edebileceğini düşünen TBMM 18 Kasım 1922’de Abdülmecit Efendi’yi halife olarak belirledi.
- Padişahın milli mücadeledeki tutumu saltanatın kaldırılmasını halk nazarında kolaylaştırdı.
- Mustafa Kemal birleştirici yönünden dolayı Milli Mücadelenin ilk yıllarından saltanata açıkça karşı çıkmadı.
- Teşkilat-ı Esasiye kanunu padişah ve halifeyi sembolik hale getirmiştir.