Her bilim dalı, çalışmaları sırasında başka bilim dallarının verilerine ve yöntemlerine ihtiyaç duyar. Örneğin tıp bilimi, hastalıkların teşhis ve tedavisinde çok çeşitli bilim dallarından yararlanır.
Nükleer tedavide fizikten; kandaki şeker, yağ, asit gibi maddelerin tahlil edilmesinde kimyadan; hücre veya dokuların incelenmesinde biyoloji biliminden yardım alır. Aynı şekilde tarih de geçmişi aydınlatmaya çalışırken başka bilim dallarının yöntemlerinden ve bulgularından yararlanır.
Tarihe Yardımcı Bilimler nelerdir?
- Coğrafya: Yeryüzündeki coğrafi olayların insan faaliyetlerine etkisini ortaya koyar.
- Arkeoloji: Su ve toprak altında kalmış eserleri tarih ve sanat açısından inceler. Özellikle yazılı belgelerin bulunmadığı ve yetersiz kaldığı dönemleri aydınlatır.
- Kronoloji: Olayların zamanını belirler ve onları oluş sırasına göre sıralayarak tarihî olaylar arasında neden-sonuç ilişkisi kurmayı kolaylaştırır.
- Diplomasi: Antlaşmalar, mektuplar, emirnameler, fermanlar, tapular ve fetihnameler gibi yazılı belgeleri inceler.
- Heraldik: Armaları inceleyerek devletlerin özellikleri hakkında bilgiler verir.
- Etnografya: Toplumların yaşayışlarını, hayat tarzlarını, örf ve âdetlerini inceler.
- Antropoloji: İnsan ırklarının kökenlerini, özelliklerini ve yeryüzüne dağılışlarını inceleyerek aralarındaki kültürel gelişim farklılıklarını açıklamaya çalışır.
- Nümizmatik: Eski madenî paraları inceler.
- Paleografi: Eski yazıları ve alfabeleri çözer.
- Filoloji: Dillerin zaman içinde geçirdiği değişimi, diller arasındaki akrabalık bağlarını ve etkileşimleri ortaya çıkarmaya çalışır.
- Epigrafi: Tarihî yapılar, anıtlar ve mezar taşları üzerindeki yazıları inceler.
- Kimya: Karbon 14 yöntemiyle tarihî nesnelerin yaşının hesaplanmasında tarihe yardımcı olur.
Tarihe Yardımcı Bilimler Hakkında SSS
Tarihe yardımcı bilim dallarından hangisi madeni paraları inceler?
Eski paraları “Nümizmatik” inceler. Tarih bilimine, bu paraların ait oldukları medeniyetlerle ilgili bilgi edinilmesi konusunda yardımcı olur.
Coğrafya Tarihe nasıl yardımcı olur?
Yeryüzündeki coğrafi olayların insan faaliyetlerine etkisini ortaya koyacak çalışmalar ile tarihe yardımcı olur.
Sosyoloji Tarihe nasıl yardımcı olur?
Genel olarak toplumu inceleyen bir bilim dalı Sosyolojidir. Tarih bilimine; toplumsal olayların bağlı olduğu genel kuralları, toplumların oluşturdukları kurum ve kuruluşların insan ve toplum yaşamına etkilerini inceleyerek yardımcı olur.
Etnografya Tarihe Nasıl Yardımcı Olur?
Etnografya, toplumların yaşayışlarını, hayat tarzlarını, örf ve âdetlerini inceleyerek tarihe yardımcı olur.
