Girişimci üretim faktörlerini bir araya getiren ve bunların gerektirdiklerini uygulama amacına yöneltir. Girişimcilerin birinci özelliği budur. Bu özellik ayrıca bir yöneticilik işlevi olarak adlandırılabilir.
Bu durumda her girişimci ayrıca bir yöneticidir. Bir çok küçük işletmede girişimciler fiilen yöneticilik yapmaktadır. Daha büyük işletmelerde ise işletmenin sağlıklı gelişimi için girişimcilik ile yöneticiliğin birbirinden farklı kişilerce yürütülmesi gerekmektedir. Bu işleyiş içinde girişimci, yöneticilik görevini başkalarına devreder ancak yöneticiler girişimciye karşı sorumlu şekilde çalışabilirler.
Bu kişiler girişimci veya girişimcinin görevlendirdiği kişilerin denetiminde görev yapmayı sürdürürler. Yönetici olarak görevlendirilecek olan kişiler işletmenin kuruluşu itibariyle belirlenirler. Girişimciler üretime başlamaya karar verdikten sonra sermayenin genelde tamamını kendileri koyarlar.
Bu şekilde başlar kar elde etmeyi hedefler ve her türlü riski göğüsler. Yönetici ise girişimcinin aksine işletmenin kar etmesi için çalışmasına rağmen bu kar ve sermaye yönetimi ile alakası olmayan, işletmenin gireceği risklere katlanmak zorunda olmayan kişidir. Yönetici iş verenine karşı sorumludur ve onun verdiği görevleri doğru biçimde yerine getirebilmek için çalışır.
Bu hizmetinin karşılığını ücret, prim, ödül, kârdan pay alma vb. şeklinde girişimciden alır. Her girişimci; yöneticilerin başarılı olmasını sağlayan özelliklerden; ileri görüşlülük, harekete geçiricilik ve destekleyicilik vasıflarını taşımak zorundadır.
Girişimcilik, büyük hedefler ortaya koymayı, kişisel heyecan ve güvenini ifade etmeyi, başarıyı arama, bulma ve kullanma özelliğine sahip olmayı da gerektirir. Özellikle üretim faktörlerinin iyi yönlendirilmesi, rizikoların üstlenilmesi girişimcilik ruhunu ortaya çıkarır.
1- Kişisel Özellikler
Girişimcinin kişisel özelliklerinden bazıları şunlardır:
- a. Kararlılık: Sorunlardan kaçmaz, onları olduğu benzeri kabul ederek çözmeye çalışır. Karar vermekten çekinmez hatta bunu arzular. Bağımsız olmayı güvene yeğlemesi, onun kararlılığının kanıtıdır.
- b. Öz güven: Karşılaşacağı tüm sorun ve zorlukların üstesinden geleceğine inanarak çalışmalarını sürdürür.
- c. Kabul edilebilir riskleri göze alma ve riski yönetme: Başarılı girişimci, cesaret ve dikkatle hareket eder. Amacına ulaşmak için olağanüstü çaba harcar. Kâr güdüsüyle hareket etse de çalışmaları sonucunda meydana gelebilecek olumsuz sonuçları göze alır ve soğukkanlı hareket eder.
- ç. İş bitiricilik: Yapılması gereken işi sonuna kadar izler, gerektiğinde bizzat çalışarak işi bitirir.
- d. Planlı hareket etme: Yanında çalışanların görüşünü alır ve bu doğrultuda planlama yapar. İşlerin planlandığı benzeri zamanında, doğru ve rasyonel biçimde yapılmasını sağlar.
- e. Atılımcılık: Yeni gereksinimleri herkesten önce sezerek veya yeni gereksinimler yaratarak talep oluşturur ve bu talepleri karşılayacak ürünleri üretir. Bu öngörüsüyle herkesten önce hareket ederek başarıya ulaşır.
- f. Çok yönlülük: İşletme işlevlerinin yerine getirilmesinde belli sınırlar içinde kalmak yerine her işlevin yerine getirilmesinde otorite olmayı, önderlik yapmayı arzular ve bunun için kendini yetiştirmeye çalışır. Çalışmalarında yaşamdaki değişim ve gelişimleri izleyerek yeni ilkelere açık olur.
- g. İleri görüşlülük: Geniş bir ufukla belli riskleri göze alarak kısa zamanda istediğini elde edemeyeceğini bilse de birtakım girişimlerde bulunmayı sürdürür. İleride olabilecek değişim ve gelişmeleri öngörür.
- ğ. Önderlik: Yanında çalışanlara geniş bir bakış açısı kazandırır, onları işin gerektirdiği şekilde örgütleyerek işletmesinin amacına ulaşmasını sağlar.
- h. Uyumluluk: İş dünyasında ortaya çıkan hızlı değişimleri, yeni teknikleri izler ve uyum sağlar.
- ı. Sosyal olma: Otoritesi altında çalışanlarla, iş çevresiyle etkin bir iletişim kurar, sabır ve ikna becerisi ile güven sağlar.
2- Davranışsal Özellikler
Kişiler ekonomik, sosyal ve duygusal nedenlerle iş yaşamına atılırlar. İş yaşamına atılma nedeni ne olursa olsun girişimciliğe soyunan kişi, başarılı girişimcilerin davranışlarını bilmeli ve bunları kendi davranışları ile karşılaştırmalıdır. Girişimci, öncelikle bağımsız çalışmayı arzulayan, bu amaçla riskleri göze alan kişidir.
Azmi, tutumu, yöneticiliği, atılımcılığı, iş veya işletme kurma özellikleri ve yetenekleri, rekabet ortamının zorluklarını aşmasında önemli rol oynar. Girişimci her şeyden önce düşünen, gerçekçi hayaller kuran, bu düşünce ve hayallerini yaratıcılıklarıyla üretime dönüştürebilen insandır. Bazı girişimciler iş veya işletme kurma davranışını ön plana alırlar.
Kurucu girişimci tipi denilen bu girişimciler her seferinde yeni bir iş veya işletme kurarlar. Ancak bunun yönetimini başkalarına bırakarak yeniden başka bir iş veya işletme kurmaya girişirler. Bazıları korkusuz, atılgan, serüvenci, bazıları da dikkatli ve çekingendirler.
Bazıları ise müthiş bir inandırma yeteneğine sahiptirler. Başkalarını kendi girişimlerine çekmekte çok beceriklidirler. Yeni sermaye bulmaktan çekinmezler. Bu nedenle yaradılış ve güdüleri açısından incelendiğinde, girişimcilerin değişik özellik ve davranışlar içinde oldukları görülür.
3- Sosyal Özellikler
Girişimcilerin başarıya ulaşmak için sahip olması gereken özelliklerden birisi de insanlarla iyi iletişim kurma becerisidir. Çalıştırdığı personelini motive etme, yönlendirme ve etkili iletişim, girişim sürecinin her aşamasında gerekli ve önemlidir. Girişimci ayrıca topluma hizmet amacıyla, tüketicilerin taleplerini sürekli olarak en uygun şekilde karşılayacak sosyal sorumluluk ve iş ahlakı (iş etiği) bilinciyle hareket etmelidir.
Günümüz tüketicileri bu bilinçle hareket eden, güvenilir ve çağdaş girişimcilere gereksinim duymaktadır. Tüketicilerin memnuniyetini sağlayan girişimciler daha başarılı olma avantajı elde ederler. Girişimci gerek müşterileri gerekse çalışanları ile iyi geçinebilmeli, ilişkileri sağlam olmalıdır.
İletişimin etkin ve ilişkilerin sağlam olması; güvenilir olma, hızlı karar alabilme, riske karşı tolerans gösterebilme, strese dayanıklı olma, ikna kabiliyetine sahip olma ve çevrenin farkında olma faktörlerinin bütünleşmesiyle mümkün olur. İnsani ilişkilerde becerikli davranarak sempatik görünme özelliği de kazanılabilir. Bu yolla çalışanların motive edilmeleri ve toplum ruhuna sahip olmaları kolaylaşır.
İnsani ilişkilerde başarılı olmak için şu hususlara dikkat etmek gerekir:
- Her insanın farklı özellikleri olduğunu kabul etmek
- Çevreyi tanımak ve çevre tarafından tanınmak
- İnsanlara sevgi ile yaklaşmak
- Adil, tarafsız ve dürüst olmak
- Verilen sözleri tutmak
- Değişik fikir ve önerilere açık olmak
- Hataya karşı toleranslı olmak
- Çalışanlara ufuk kazandırmak
- Konuşmadan önce dinlemek
- Dedikodu ve söylentiye hazırlıklı olmak ancak dedikodu ve söylentilere fırsat vermemek
- Topluma ve çalışanlarına örnek olmaya çalışmak
Bir Girişimcinin En Önemli Özellikleri
- Sorumluluk ve inisiyatif sahibi olmak
- Sabırlı olmak ve enerjik çalışma gücü taşımak
- İş görenlerine sorumluluk, güven ve yetki vermek
- Buluşçu ve analitik düşünebilmek
- Sosyal ve kültürel yapıya sahip olmak
- Yazılı ve sözlü iletişim becerisi kazanmak
- İşletmecilik hakkında teknik bilgiye sahip olmak
- Basiretli hareket edebilmek
- Gerçekçi amaçlar belirlemek ve bu amaçlara ulaşmada ısrarlı olmak
- Örgütçü ve eğitici olmak, grup çalışmasını özendirebilmek
- Başarısızlıklardan ders almak
- Büyüme tutkusu edinmek
