Proje, belirli sermaye ile bir yatırımda bulunmak ya da pazarlama işine girişmek vb. etkinlikler için yapılacak giderler ve elde edilecek sonuçların ayrıntılı biçimde öngörülmesine ilişkin özel planlama türüdür.
Proje kavramı kısaca, ulaşılmak istenen sonuç anlamına gelir.
Proje Kavramı ve Planlama
Planlama en geniş anlamıyla, geleceğe yönelik olarak yapılacak işleri, tutulacak yolları ve davranış biçimlerini önceden tasarlayarak saptama işlemidir. Proje planlama ise bir yatırımı gerçekleştirmek için neler yapılması gerektiğini tasarlamaktır.
Planlama, akılcı bir girişim ve yönetim biçiminin temelidir. Girişimciler ve yöneticiler, ancak plan yardımıyla ne yapacaklarını önceden düşünme olanağı bulabilirler ve geleceğe yönelik hareket biçimleri arasında bir seçim yaparlar.
Bu nedenle, planlama hizmeti bir temel seçim işlemidir; değişik işlem ve karar biçimlerinin bulunması durumunda geçerlidir. Dolayısıyla birçok girişimci de yaptıkları en önemli işin, karar verme olduğuna inanır.
Planlama genelde aşağıda belirtilen sorulara yanıt aramaktır:
- Ne yapılacaktır?
- Kimlerle yapılacaktır?
- Yapılacak iş neden önemlidir?
- Hangi ortamda yapılacaktır?
- Ne zaman, nerede yapılacaktır?
- Nasıl finanse edilecektir?
- Hangi olanaklar kullanılacaktır?
Bir girişime veya yeni bir işe başlamak isteyen girişimcinin ilk işi, planlama yapmak olmalıdır. İyi bir plan, gerçekleştirilecek projenin başarısını belirleyen en önemli etmendir.
İyi Bir Planda Bulunması Gereken Özellikler
- Açık, anlaşılır ve geçerli bir amaca yönelik olmalıdır.
- Değişik uzmanlarca hazırlanan planlar için uzmanlar arasında etkin bir haberleşme ile koordinasyon sağlanmalıdır.
- İşletmenin iç ve dış koşullarına uyabilecek şekilde esnek olmalıdır.
- İşletmenin çeşitli kademelerine yayılmalıdır.
- En uygun süre için hazırlanmalıdır.
- Planın hazırlanması ve uygulanması rasyonellik ilkesine uygun olmalı, fazla giderleri gerektirmemelidir.
- Planın ayrıntı düzeyi ve kapsayacağı zaman önemli olup süreyi kısaltmak yararını azaltırken süreyi uzatmak isabet derecesini azaltır.
Girişimci ilk önce, duygusal davranmaktan kaçınarak yatırım yapacağı verimli alanları belirlemelidir. Bunun için; pazar araştırması yapmak, rakipleri irdelemek, hedef kitleyi belirlemek, devlet teşviklerini araştırmak, yatırımın kârlılığı konusunda sonuçları değerlendirmek ve tüm önlemleri almak gerekir.
Bir iş kurma düşüncesi veya yatırım projesi, birbirini izleyen değişik aşamalardan geçerek gerçekleştirilir. Bu aşamalardan birinin yerine getirilmemesi gerçekçi kararlar almayı güçleştirir, verilen kararlardan istenilen sonuçların alınmamasına neden olabilir. Bu sebeple projenin tüm aşamalarının titizlikle yerine getirilmesi gerekir. Bir yatırım projesinin planlanması aşağıda ki şemada gösterilen aşamaların gerçekleşmesiyle oluşur:
