Demir eksikliği kandaki kırmızı kan hücrelerinin normalden az olmasını ifade eder. Kırmızı kan hücreleri alyuvarlar olarak da bilinir ve oksijen ile karbondioksitin taşınmasında görevlidirler. Kırmızı kan hücrelerinde bulunan hemoglobin isimli madde ise demir yönünden zengin bir protein olup bu proteinin eksikliği sonucu anemi denilen kansızlık durumu ortaya çıkar.
Demir Eksikliği Nedenleri
Kansızlık çok çeşitli sebeplerle meydana gelebilir. Demir eksikliğine bağlı kansızlıkta vücutta alyuvar üretmek için yeterli demir yoksa daha önceden vücutta depolanmış demir kullanılmaya başlanır, vücuttaki demir stokları azaldığı zaman daha az kırmızı kan hücresi (alyuvar) üretilmeye başlanır ve bu kan hücrelerinde daha az hemoglobin bulunur.
Demir eksikliği aşağıdaki nedenlerle ortaya çıkabilir
Çocuklarda, hamile ve emzikli kadınlarda sık görülür.
Beslenme yetersizlikleri (kötü beslenme ya da demir açısından zengin besinlerle beslenmeme).
Kanamalar demir eksikliğine neden olabilir.
Tiroid ve testesteron hormonu yetersizliği.
Böbrek yetmezliği, kanser gibi uzun süreli hastalıklar.
Lupus vb. otoimmün hastalıklar.
Genetik faktörler (Talasemi)
Demir Eksikliği Belirtileri
Demir Eksikliği Anemisi yorgunluk, halsizlik, yutma güçlüğü, iştahsızlık, kabızlık, tırnak kırılmaları, saç dökülmeleri, dudaklarda çatlaklar, göğüs ağrısı, nefes darlığı gibi çeşitli belirtilerin hepsi veya bazıları ile kendini belli eder. Daha ağır demir eksikliklerinde kalp sorunları ve enfeksiyonlar ile özellikle büyüme çağındaki çocuklarda büyüme ve gelişme ile ilgili çeşitli sorunlara neden olabilir.
Bebekler, küçük çocuklar, kadınlar ve iç kanama geçirenler demir eksikliği anemisinde riskli gruba girerler.
Demir Eksikliği Tedavisi
Öncelikle sizde demir eksikliği olup olmadığını, varsa da hangi sebeplere bağlı olarak meydana çıktığını belirlemek için mutlaka doktora görünmeniz gerekir. Kendi kendinize uygulayacağınız yöntemler özellikle demir içeren ilaçlar size yarardan çok zarar verebilir çünkü demirin vücutta aşırı birikimi de vücutta önemli tahribatlara yol açabilir. Bunun için önce kesinlikle doktara görümeyi ihmal etmemelisiniz.
Demir İçeren Gıdalar
En önemli demir kaynağı ettir. Bitkilerdeki demirin emilimi ve yararlanımı ete göre daha azdır.
- Kırmızı et, beyaz et ve balık eti
- Karaciğer, dalak gibi sakatatlar
- Yumurta
- Kuru fasülye, nohut, mercimek gibi kuru baklagiller
- Üzüm, kuru üzüm, pekmez
- Kayısı kurusu, dut kurusu
- Yeşil yapraklı sebzeler
- Fındık, fıstık, susam
- Ayrıca demir içeren besinlerle C vitamini içeren besinlerin birlikte alımı demir emilimini artırır. Bunun için yemeklerinizin yanında soğan, domates, limon suyu, maydanoz, biber gibi C vitamini içeren sebzelerden yaptığınız salata yerseniz daha fazla demir almış olursunuz.
