Öz ısı
Saf bir maddenin 1 gramının sıcaklığını 1 °C değiştiren ısı miktarına denir. Maddeler için ayırt edici özelliktir, “c” ile gösterilir, SI birimi J/kg.K pratikte ise Cal/g.°C’ dir. Bazı maddelerin öz ısı değerleri aşağıdaki tabloda verilmiştir.
| Maddeler | Öz Isı | ||
| cal/g.K | J/g.K | ||
| Katılar | |||
| kurşun | 0,0305 | 0,128 | |
| tungsten | 0,0321 | 0,134 | |
| gümüş | 0,0564 | 0,236 | |
| bakır | 0,0923 | 0,386 | |
| alüminyum | 0,215 | 0,900 | |
| pirinç | 0,092 | 0,380 | |
| granit | 0,19 | 0,790 | |
| cam | 0,20 | 0,840 | |
| buz (-10 °C) | 0,530 | 2,220 | |
| Sıvılar | |||
| cıva | 0,033 | 0,140 | |
| etil alkol | 0,58 | 2,430 | |
| deniz suyu | 0,93 | 3,900 | |
| su | 1,00 | 4,187 |
Isı sığası
Maddenin sıcaklığını 1 °C değiştiren ısı miktarına denir ve birimi cal/ °C veya J/K’dir. Maddenin öz ısı ve kütle değerlerinin çarpımıdır (m.c).
Deniz ve karaların öz ısı değerleri aynı değildir. Suyun öz ısısı toprağı oluşturan bileşenlerin öz ısısından fazladır. Gündüz güneş altında sıcaklığı fazla artan karaların üzerinde alçak basınç oluştuğundan rüzgârlar denizden karaya eser. Gece de yine toprağın sıcaklığı daha kısa sürede düştüğünden karada yüksek basınç oluşur, rüzgâr karadan denize eser.
Aynı kütle ve sıcaklık değerine sahip, ısı alışverişi yapan iki sıvıdan biri su ise ısı enerjisi aktarımı aynı olmasına rağmen sıcaklık değişimi suyun öz ısı değeri yüksek olduğundan diğer sıvıya göre daha azdır. Bu da suyu soğuk algınlığı olan hastaların destek tedavisinde sıcak su torbasını etkili bir madde yapmaktadır.
