İbn-i Sina kimdir?

Felsefe ve fen konusunda eserler ortaya koyan hem bir hekim hem de filozof olan İbn-i Sina kimdir? Sorusunun cevabını merak ediyorsanız yazımızda kendisiyle ilgili bilgileri bulabilirsiniz. İbn-i Sina’nın eserleri nelerdir? Nerede doğmuştur? Hangi dönemde yaşamıştır? Bu ve benzeri sorularınızın cevaplarını yazımızın ilerleyen kısımlarında sizin için derledik.

İbn-i Sina kimdir? Geometri, mantık, fıkıh gibi birçok konuda eserler verebilmek için hangi eğitimleri almıştır? Döneminde bu denli etkili olan ve sonraki yüzyıllarda da adından sıkça söz ettiren bu değerli bilim insanını tanımak için yaşamına bir göz atalım. Asıl adı Ebu Ali el-Hüseyin bin Abdullah bin Ali bin Sina olan alim, halkın zihninde derin izler bırakmış ve birçok konuda eserler vermiştir.

980 yılında Horasan yakınındaki Belh şehrinin bir köyünde doğmuştur. Babası sarayda maliye katipliği yapmış eğitimli bir kişidir. Eğitim almasında onun da payı büyüktür. Yaklaşık 10 yaşlarındayken Buhara kentinde Kur’an-ı Kerim’i ezberlemiştir. Babasının da desteği doğrultusunda hukuk ve mantık ilmiyle ilgili eğitimler almıştır.

İbn-i Sina ve Bilim

İlme ve öğrenmeye olan eğilimi hocasının da gözünden kaçmamış, onun yönlendirmesi ile fizik ve matematik konularında da kendini geliştirmiştir. Tıp ilmine olan merakı bu alanda yazılmış eserleri incelemesiyle neticelenmiştir. Çok kısa sürede konuları kavrayışı ve öğrendiği bilgilere hakimiyeti sayesinde hızlı bir ilerleme kaydeden İbn-i Sina 16 yaşına geldiğinde İslam hukukuna olan merakıyla bu konuda da araştırmalar yapmaya başlamıştır.

Kendisine verilen Şeyhu’r-Reis lakabı öğrenmeye son derece meraklı bu bilim insanını tanımlamaktadır. Sadece tıp alanında değil psikoloji, metafizik, psikoloji, müzik gibi konularda da eserler ortaya koymuştur. Henüz 18’li yaşlarındayken Buhara sultanının rahatsızlığını tedavi etmesi onun için sarayın kütüphanesine giden yolun da açılması demektir. Bu sayede pek çok ilmi kitabı okuma şansı yakalar.

Tıp alanında tedavi yöntemleri uygulaması ile de bilinen alimin eserlerinin çoğu Arapça olarak yazılmıştır. Birkaç adet Farsça eseri de mevcuttur. İbn-i Sina, tıp ilmine olduğu kadar diğer ilimlere de çalışmaları ile katkı sağlamış bir alimdir. 1036 yılında Hamedan’da mide rahatsızlığı sebebiyle vefat eden bu büyük insanı Avrupalılar “Avicenna” ismiyle tanımaktadırlar.

Aristo’nun “Metafizik” isimli kitabını Farabi’ye ait bir eseri okuduktan sonra çözümler. Farabi’nin bu kitabının adı “Fi Ağrad Kitabu ma ba’d et- Tabia” olarak adlandırılır. Kendisinin halkın sevgisini kazanmış olması önemli eserler ortaya koymasının yanı sıra nesillerden nesillere anlatılan bir şahsiyet olarak onu karşımıza çıkarır. Bu bilim insanı hekimlik vazifesine ek olarak felsefeye yaptığı katkılarla da dünyaca tanınan biridir.

Döneminde bilinen tüm Yunan filozoflarının eserlerini incelemiştir. Yazdığı makalelerin hepsi günümüze dek ulaşamamış olsa da 450 kadar yazıdan 240 adedi zamanımıza dek gelmiştir.

İbn-i Sina kimdir? Dendiğinde, bir ömre sığdırılan birçok esere bakarak alimin büyüklüğünü anlamak mümkündür.

Bazı Eserleri Nelerdir?

İbn-i Sina birçok konuda eser vermiştir. Eserleri nelerdir? Sorusuna verebileceğimiz cevaplar onun ne denli büyük bir alim olduğu konusunda da bize fikir verecektir.

• Batı’da yayınlanan tıp kitapları O’nun kitaplarının yanında uzun bir süre etkili olamamıştır.
• “Kitabü’ş Şifa”isimli yapıtı fen bilimleri ve felsefe konusunda bilgi içeren çalışmasıdır ve “İyileşme Kitabı” anlamına gelir.
• “El Kanun fi’t-Tıb”, adlı eseri Orta Çağ’da üniversitelerde okutulan bir eserdir. (Tıbbın Kanunu) Bu eseri Fransızca ve Latince ’ye çevrilmiştir.
• “El-Hikmetü’l-Arudiyye” adlı yapıtını 20’li yaşlarında kaleme almıştır.Kitabında matematik dışında tüm ilimlere yer vermiştir.
• “El-İşarat ve’t-Tenbihat” oldukça önemli bir eserdir. Üç bölümden oluşur. Bölümler; mantık, tabiat ve ilahiyattır. Bu eser Fransızca’ya tercüme edilmiştir.
• “Kitabü’l-Necat” (Kurtuluş Kitabı anlamına gelir.)
• Risale fi-ilm-ül-Ahlak (Ahlak Konusunda Kitapçık)

İbn-i Sina Metafiziği

İbn-i Sina kimdir? Sorusunu metafizik alanındaki çalışmalarıyla da cevaplayarak onun ilmini anlamaya çalışabiliriz. İbn-i Sina, Kur’an-ı Kerim’de yer alan Allah fikri ile felsefecilerin tanrısını bir araya getirmeye çalışmıştır. Yunan kültürünü incelemesi ve tasavvuf konusuna da hâkim olması onun geniş bir pencereden olaylara bakabilmesine olanak tanımıştır. İbn-i Sina metafiziği Aristo metafiziği ile benzerlik gösterir. Bunun yanı sıra o bu alandaki deyimleri ve terimleri daha açık ve anlaşılır olarak ifade etmiştir.