Toplumlar her çağda bilim, teknik, sosyal ve kültürel alanlarda belirli gelişmeler kaydetmişlerdir. Bu gelişmelere ayak uyduranlar çağdaş toplumlar olarak adlandırılmıştır.
Gelişmelere ve çağın getirdiği değişimlere uyum sağlayamayan toplumlar çağdaşlaşmak için kendilerine ilerleme fırsatı vermeyen engellerden kurtulmaya çalışmışlardır. Devletlerin, geri kalmışlıktan kurtulmak ve çağdaş olarak tanımlanan toplumların seviyesine ulaşabilmek için; bilimsel, sosyal, ekonomik, kültürel ya da siyasi alanlarda yaptıkları düzenlemelerle veya getirdikleri yeniliklerle kalkınma çabalarına “çağdaşlaşma” adı verilir.
Islahatların başarılı olmama nedenlerinin başında eskiyen siyasi, sosyal ve kültürel kurumlarla ıslahatlara uygun olarak yenilenen kurumların bir arada yaşatılmaya çalışılması gelir. Böylece sosyal ve siyasal alanda bir ikilik baş göstermiş ve yüzeyde kalan ıslahatlar istenilen sonuçları vermemiştir.
XIX. yüzyıldan itibaren Türk toplumu çağın getirdiği yeniliklerden ve gelişmelerden uzak kalmıştı. Osmanlı Devleti XIX. ve XX. yüzyılda çağdaş milletlerden geri kalmamak için çeşitli adımlar atılmış, kanunlar çıkarılmış ve “ıslahat” adı verilen pek çok yenilikler yapılmıştı ama başarılı olunamamıştı. XX. yüzyılda, Atatürk önderliğinde birçok alanda yeni kurumlar oluşturuldu.
Çağın gereklerine uymayan eski kurumlar yenilendi. Türk milletinin tarihî birikimleri esas alınarak yapılan tüm bu çağdaşlaşma çabalarına Türk inkılabı adı verilir. Türk inkılabının esasları Atatürkçü düşünce sistemini oluşturur ve Atatürk ilkeleri şeklinde somutlaşmıştır.
